Način da sačuvamo planetu, zaštitimo najvažnija bića – bez kojih bi fauna na zemlji počela da nestaje ili izgovor da uzgajamo svoj med? Zašto se sve više ljudi i ugostiteljskih objekata širom sveta opredeljuju za urban beekeeping?
Tekst: Anja Vuletić
Početkom dvadesetog veka, poznati fizičar Albert Ajnštajn upozorio je društvo da ako pčele nestanu, ljudi imaju još samo četiri godine života. 100 godina kasnije, međunarodni Earthwatch Institut je upravo ove male insekte proglasio najvažnijim bićima na našoj planeti. Koliko su pčele neophodne za opstanak svih živih bića govori podatak da upravo 70% svetske poljoprivrede zavisi isključivo od oprašivanja pčela. Nažalost, već godinama pčela na planeti ima sve manje. Jedna od studija dokazala je da je nestalo čak 90% populacije pčela u prethodnih deset godina. Ovi dramatični i neobjašnjivi gubici pčela pokrenuli su brojne kampanje širom sveta kojim se ljudi pozivaju da spreče ovu katastrofu. Rezultat toga su košnice postavljene u baštama, na krovovima nebodera, hotela, pa čak i muzeja u mnogim metropolama.
Nije ni čudo da se 6000 košnica u Beču oseća kao “kod kuće”i da preko 700 gradskih pčelara ima puno posla
Urban beekeepingje termin koji govori o postavljanju košnica u urbanim sredinama. Industrijsko područje, puno izduvnih gasova, svakako je daleko od tradicionalnog staništa pčela. Međutim, mnogi evropski gradovi, poput Beča, sa svojim mnogobrojnim parkovima, zelenim površinama i šumama, upravo su savršeno stanište za ove insekte. Pčele tamo mogu naći dovoljno hrane tokom cele godine. Pored toga, jedna od prednosti urbanih područja je da su biljke retko tretirane pesticidima, za razliku od uzgajnih mesta, gde su biljke često izložene prskanju. Takođe, zbog toplijeg vremena u gradu tokom letnjih meseci, postoje bolji uslovi za uzgajanje pčela, nego u ruralnim oblastima. Stoga, nije ni čudo da se 6000 košnica u Beču oseća kao “kod kuće”i da preko 700 gradskih pčelara ima puno posla.
Na krovovima državne Opere, Secesije, Priodnjačkog muzeja, pa čak i na terasama Bečke opšte bolnice možete naći košnice
Danas, sve više ljudi koji žive u Beču investiraju u novi hobi– pčelarstvo. Ideja se pojavila pre nekoliko godina, nakon što je gradsko veće odlučilo da ulaže u košnice i postavlja ih na istaknute lokacije. Bečke gradske pčele, naseljena su na najneverovatnija i često najistaknutija mesta. Na krovovima državne Opere, Secesije, Priodnjačkog muzeja, pa čak i na terasama Bečke opšte bolnice možete naći košnice. Takođe, pčele žive i proizvode med na krovovima bečkih hotela kao što su Hotel InterContinental, Hotel Daniel i 25hours Hotel Wien.
Ovi hoteli promovišu održivu, domaću proizvodnju meda koji koriste svakog dana prilikom pripremanja hrane, a u hotelskim prodavnicama možete kupiti njihov domaći med. Cena je u skladu sa ekskluzivnošću ovog proizvoda- 250 grama meda, sa bečkog krova jednog od luksuznih hotela, iznosi oko deset evra.
Postavljanjem košnica na krovovima, hoteli mogu ponuditi jedinstveni ukus meda i samim tim se mogu razlikovati od lokalnih konkurenata. Još važnije, hoteli na ovaj način mogu smanjiti svoje troškove, dok u isto vreme spašavaju planetu.
U bečkom zoološkom vrtu Schönbrunn Zoo nalazi se jedinstveni pčelinjak, gde posetioci mogu videti oko 100 000 pčela kako proizvode med. Ovaj med je poseban jer pčele sakupljaju svoj nektar širom idilične bečke šume. Takođe, košnice se mogu naći i na drugim uobičajnim mestima u Beču – poput bašta i terasa stambenih zgrada. Stanovnici ovog grada uglavnom se bave ovim hobijem, jer žele da jedu lokalno proizveden med pravo iz svojih košnica.
Pored Beča, urban beekeeping je postao popularan i u drugim evropskim gradovima poput Londona, Istanbula i Berlina. Za razliku od Beča i Londona, pčelarstvo u urbanom Istanbulu nije tako lako zbog manjka zelenih površina. Međutim, to ne obeshrabljuje stanovnike ovog grada, koji nastavljaju da se bave ovim hobijem, pa se košnice često mogu videti na krovovima stambenih zgrada. Šta više, zeleni krovovi najviše doprinose gradskom pčelarstvu. Jedno Švajcarsko istraživanje zaključilo je da različite sorte pčela uzimaju nektar iz različitih vrsta cveća koje se retko nalaze na istim mestima. Upravo zbog toga, zeleni krovovi, gde su u velikim količinama zasađene različite vrste divljih cvetova, predstavljaju važno stanište i izvor hrane za pčele u gradskom okruženju. Stoga, kombinacija različitih cvetova na krovovima povećava korist od ovakvih oprašivača, pogotovu tokom prolećnih i letnjih meseci kada ovi insekti imaju najviše posla.
Pružanje staništa pčelama može biti od velike koristi, imajući na umu njihov ogroman značaj za planetu. Sve što je pčelama potrebno je sigurno mesto da dođu i žive svoje živote. Za početak, potrebno je oko 280 evra da bi se oprobali kao pčelar amater, što uključuje košnicu, osnovnu opremu i zaštitnu odeću. Možda će se baš ovaj trend uskoro pojaviti širom gradova Srbije koji će doprineti očuvanju naše planete i samim tim vi ili vaš komšija postanete gradski pčelar.
